In 2022 stegen de ICT-kosten bij gemeenten met 10 euro per inwoner naar 106 euro. Door de krapte op de arbeidsmarkt worden meer vacatures ingevuld door ingehuurd personeel. Hierdoor stijgen de ICT-personeelskosten met 7 euro per inwoner. Daarnaast stijgen de softwarekosten met 3 euro per inwoner. Dit blijkt uit de ICT Benchmark Gemeenten van M&I/Partners.
Meer ingehuurd personeel
De personeelskosten stijgen met 7 euro naar 53 euro per inwoner. Dit is het gevolg van de krapte op de arbeidsmarkt, waardoor gemeenten veel meer personeel extern hebben ingehuurd. In 2022 was dit 31%, waar dit in 2021 nog 18% was. Daarnaast zijn de kosten per fte van het ingehuurde personeel fors gestegen. De omvang van het eigen personeel is daarentegen afgenomen en de kosten per fte van eigen personeel zijn amper gestegen.
Verschuiving naar regieorganisatie
We verwachten een accentverschuiving van beheerwerkzaamheden naar regie en inkoop als gevolg van een toenemend gebruik en afname van ICT als beheerde dienst. 2022 lijkt het eerste jaar dat we deze verschuiving ook terugzien in de cijfers. De automatiseringsfuncties nemen voor het eerst af en de kosten voor functioneel applicatiebeheer en informatiseringspersoneel toe.
Softwarekosten stijgen
In 2022 zijn de softwarekosten met 3 euro per inwoner toegenomen naar 36 euro per inwoner. Dit is voor veel gemeenten voornamelijk het gevolg van het overstappen naar of uitbreiden van Microsoft E5 licenties, de toename van kosten voor bedrijfsvoeringssoftware door de invoering van de Wet open overheid, een toename van de Enterprise Service Bus en de vergrootte inzet van de e-formulieren. Het percentage softwarekosten dat naar SaaS-applicaties gaat is voor eerst hoger dan 50. Het percentage is gestegen van 20% in 2018 naar 55% afgelopen jaar. De komst van SaaS-applicaties biedt kansen voor nieuwe toetreders, met name op nieuwe toepassingen of ontwikkelingen. De grotere primaire procesapplicaties zijn waarschijnlijk te complex voor nieuwe toetreders. We zien dan ook geen grote verschuivingen in de verdeling van de softwaremarkt, ondanks de toename van het aantal SaaS-applicaties.
ICT-infrastructuurkosten blijven gelijk
De ICT-infrastructuurkosten blijven gelijk op 17 euro per inwoner. De kosten voor hardware van mobiele telefonie nemen af door een langere afschrijvingstermijn. Deze afname wordt gecompenseerd door hogere uitgaven aan netwerkinfrastructuur vanwege hogere kwaliteitseisen. Hoewel gemeenten de ambitie hebben om infrastructuur in de toekomst vaker uit te besteden is dit nog niet zichtbaar in de benchmark.
Beperkte capaciteit
Uit de benchmark blijkt dat gemeenten de meeste tijd investeren in ICT-projecten om aan nieuwe, omvangrijke wet- en regelgeving te voldoen, zoals de Omgevingswet en de Wet open overheid. Het effect hiervan is verdere digitalisering en professionalisering. Daarnaast besteden gemeenten veel tijd aan reguliere vervangingen en migraties. Daarmee is beperkte capaciteit beschikbaar voor verdere ontwikkeling en innovatie. Dit zal de aankomende jaren moeten veranderen. Er komt een tsunami aan nieuwe wet- en regelgeving uit Europa en Nederland op gemeenten af. Dit vraagt om veel verandervermogen, dat nu al schaars is. Sterker nog, de meeste verandercapaciteit is al vergeven. Het merendeel van de resterende capaciteit gaat naar reguliere vervangingen en vernieuwing. Dat betekent dat er beperkt tijd overblijft waarin gemeenten duidelijke keuzes moeten maken en prioriteiten moeten stellen rondom de ambities en visie.
Resultaten ICT Benchmark Gemeenten
Ontdek de belangrijkste conclusies, resultaten en kengetallen in het ICT Benchmark Gemeenten rapport op www.mxi.nl/ictbenchmarkgemeenten.