Veel mensen horen geen verschil tussen een echte en een gekloonde stem van een bekende. Deze ‘voice cloning’ is inmiddels zo ver ontwikkeld. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van de Rijksoverheid met medewerking van radiopresentator Ruud de Wild.
De overgrote meerderheid van de Nederlanders ontvangt wel eens misleidende tekstberichten en e-mails van online criminelen die zich voordoen als een bekende of een betrouwbare organisatie. Met een door kunstmatige intelligentie (AI) gekloonde stem kunnen online criminelen nu ook écht zo klinken.
Uit het onderzoek bleek dat zes op de tien Nederlanders denkt dat een door ‘voice cloning’ gegenereerde stem van een bekende echt is, zo blijkt uit dat onderzoek. Slechts 4% kan met zekerheid een gekloond stemfragment juist onderscheiden. Verder denkt 83% van de Nederlanders dat stemkloon-technologieën in de toekomst gebruikt gaan worden om anderen na te doen en zo mensen te bedriegen
Ruud de Wild
Slechts vier procent van de respondenten uit het onderzoek herkende met zekerheid een gekloond stemfragment van radiopresentator Ruud de Wild als nep. Zelfs wanneer respondenten zich bewust waren dat het ging om gekloonde stemfragmenten, kon slechts de helft echt van nep onderscheiden. Ruim 4 op de 5 Nederlanders (83%) geeft dan ook toe lastig te kunnen onderscheiden of een stem van een bekende echt of gekloond is. Een even groot deel van de Nederlanders (83%) denkt dat stemkloon-technologieën in de toekomst gebruikt gaan worden om anderen na te doen en zo mensen te bedriegen.
“Dat de stem van iemand zoals ik, die zijn stem professioneel gebruikt, gekopieerd kan worden is al schrikken. Maar het wordt nog enger als zoiets bijvoorbeeld gebeurt met de stem van een vriend of familielid”, zegt Ruud de Wild.
Dat meer dan de helft van de Nederlanders een gekloonde stem van een bekende niet kan onderscheiden van de echte is zorgelijk, aangezien online criminelen in het buitenland deze techniek al inzetten om mensen te misleiden. De Rijksoverheid heeft daarom de campagne ‘Laat je niet interneppen’ gelanceerd. Bedoeld als oproep aan iedereen om vooral alert te zijn voor online misleiding en de afzender van (spraak)berichten en gesprekken altijd goed te controleren. Dat moet ookals het lijkt te gaan om een bekende in nood.
Ingrijpende manier van online misleiding
Met makkelijk toegankelijke én betaalbare online AI programma’s is een stem van elk willekeurig persoon eenvoudig na te maken. In Engelstalige landen zoals de Verenigde Staten en Groot-Brittannië maken online criminelen al misbruik van voice cloning technologie door zich voor te doen als een bekende. Omdat stemkloon-programma’s inmiddels Nederlandse stemmen al zeer realistisch kunnen nabootsen, verwacht de Rijksoverheid dat deze ingrijpende manier van online misleiding binnenkort ook hier zal opduiken.
Maatregelen
Online criminelen maken handig misbruik van menselijke eigenschappen. Vooral onder stress of in ongewone situaties zijn we minder goed in staat om trucs van online criminelen te doorzien. Als een spraakbericht of (online) gesprek gepaard gaat met veel emotie, tijdsdruk, iets ernstigs of iets dat te mooi lijkt om waar te zijn, is het belangrijk om op je hoede te zijn.
Manon den Dunnen, Strategisch Specialist Digitaal bij de Politie: “Een makkelijke vuistregel is, zodra je een beslissing moet nemen die onomkeerbaar is zoals het overmaken van geld of het delen van vertrouwelijke informatie, dat je dan een stapje terug doet en de informatie op andere wijze probeert te verifiëren. Ook als je die persoon goed kent. Dat voelt misschien onbeleefd of onprettig, maar mensen zullen dit steeds normaler gaan vinden.”
De Rijksoverheid adviseert mensen om bij twijfel aan de echtheid van de afzender van een spraakbericht of gesprek altijd een extra check te doen.
- Verbreek het contact en neem direct zelf contact op met de persoon die je benadert, maar dan op het nummer dat je selecteert uit je lijst met contactpersonen of zelf kent van die persoon
- Heb je geen direct nummer? Probeer het dan via een vriend, collega of familielid die het nummer wel heeft. Kies in ieder geval nooit voor de terugbelknop waarmee je automatisch het nummer belt waarmee de mogelijke crimineel met jou contact opnam
- Vraag iets dat alleen jouw bekende zelf kan weten. Dat is niet de naam van je hond of verjaardag; geen weetjes of wat-vragen, maar een belevingsvraag. Dat is iets dat je hebt meegemaakt met die persoon. Bij alle andere informatie moet je ervan uitgaan dat die ergens te achterhalen is
- Er is niks mis met ophangen. Criminelen maken gebruik van jouw behoefte beleefd te blijven.
Lees ook:
- Adult content, streamingwebsites en valse Office365-links grootste cyberdreigingen