Portugal is voorloper wat betreft digitale dienstverlening in de Europese Unie. Deze positie dankt het land aan de talrijke digitale servicepunten die door het hele land staan. Dat zijn er intussen meer dan 800. Het land wist een achterstand om te bouwen, schrijft de Stichting Digitaal Burgerschap Nederland (DBN).
Bij deze Citizen Spots kunnen inwoners terecht voor hulp bij gebruik van digitale overheidsdiensten. Het initiatief begon al in 2014 vanuit een digitale achterstandspositie van het land. Te weinig inwoners maakten gebruik van de digitale dienstverlening van de overheid. Veel Portugezen misten bovendien de digitale vaardigheden om van de diensten gebruik te kunnen maken. Het vertrouwen erin was daardoor ook laag.
Verder bleek dat ouderen op het platteland vaak helemaal geen toegang hadden tot het internet. Uit een onderzoek uit 2013 bleek dat 33 procent van de Portugese bevolking nog nooit internet had gebruikt. Dat was toen ongeveer tien procent meer dan het EU-gemiddelde.
Digitale mogelijkheden
Bij de Citizen Spots helpen getrainde ambtenaren inwoners. Op het bureau staan twee schermen: één voor de medewerker en één voor de burger. Zo kan de burger precies alle stappen van de medewerker volgen. Inwoners raken zo vertrouwd met alle digitale mogelijkheden van de Portugese overheid.
Voor bewoners die niet mobiel zijn, bestaan Mobile Citizen Spots die naar de inwoners toe komen. Deze busjes rijden onder meer naar de afgelegen gebieden van Portugal waar toegang tot het internet soms nog beperkt is. Ook worden de Mobile Citizen Spots ingezet bij grote calamiteiten zoals bosbranden. Slachtoffers van de branden kunnen in de busjes direct met hulp nieuwe papieren aanvragen. Dat gebeurde bijvoorbeeld in 2018 bij een grote bosbrand in de regio Monchique.
Inwoners kunnen bij de fysieke en mobiele servicepunten, net als thuis, onder begeleiding inloggen bij de diensten van meer dan 234 aanbieders. De nationale overheid, de gemeente maar ook nutsbedrijven zijn betrokken bij het project. Het is zo mogelijk voor inwoners om op één plaats een nieuw rijbewijs aan te vragen en een nieuwe zorgpas of inkomensverklaring van de belastingdienst op te vragen.
Zonder afspraak
Naast algemene Citizen Spots kent Portugal ook gespecialiseerd servicepunten voor jongeren en migranten. die staan onder meer in bibliotheken, winkels en stadhuizen. Burgers kunnen op voorhand een tijdslot reserveren, maar ook zonder afspraak terecht op alle locaties. Voor Portugese expats in het buitenland zijn er zijn er Citizen Spots in Parijs, Londen en São Paulo.
Het project heeft in de jaren 2014 tot 2019 maar liefst 5.569.848 inwoners geholpen, waarvan meer dan een miljoen in 2019. De loketten bevorderen de digitale inclusie en dragen intussen bij aan een betere samenwerking tussen verschillende lagen van de Portugese overheid. Bovendien zorgt de samenwerking voor mogelijkheden om diensten te reorganiseren en zo kosten te besparen.
DBN
Stichting DBN is een initiatief van Dutch Digital Agencies, de sectororganisatie van de Nederlandse digitale industrie. DBN brengt publieke en private partijen bijeen die betrokken zijn bij digitale dienstverlening: ontwikkelaars van websites en apps, wetenschappers en (organisaties van) burgers. Zo ontmoeten publieke en private belangen elkaar om kennis te delen en nieuwe inzichten te ontwikkelen, en daarmee bij te dragen aan een betere digitale overheid.
De stichting DBN wil zichtbaar deelnemen aan het publieke debat over (kwaliteit van) digitale dienstverlening. Zo organiseert zij de jaarlijkse lezing Digitaal Burgerschap Nederland.
Lees ook:
- Waarom de publieke sector steeds vaker doelwit is van cyberaanvallen
- Communicatie moet doorgaan, ook als er weinig bereik is