Als het gaat om de IT-infrastructuur van grote organisaties, is er vaak één gemeenschappelijke factor die de vooruitgang afremt: de zogenaamde technical debt in verouderde legacy-systemen. Maar twee A’s voeren de druk op: enerzijds moeten bedrijven steeds meer agile en wendbaar worden. Anderzijds wordt 2025 ook het jaar dat artificial intelligence doorbreekt. En daarbij is een legacy-infrastructuur een blok aan je been.
Legacy-systemen, die vaak tientallen jaren geleden zijn ontwikkeld, vormen de technische ruggengraat van bedrijven in bijna elke sector. Volgens McKinsey is maar liefst 70 procent van de software die door Fortune 500-bedrijven wordt gebruikt, 20 jaar of ouder.
Nu of nooit
Intussen is er wel een omschakeling aan de gang. Het onderzoeksbureau ResearchAndMarkets.com stelt bijvoorbeeld dat de diensten rond applicatiemodernisering tegen 2029 verdubbeld zullen zijn tot bijna 40 miljard dollar.
“Het is nu of nooit voor legacy modernisatie”, oppert Simon Eid, senior vice president APAC bij MongoDB. De reden is volgens hem eenvoudig: artificiële intelligentie heeft de inzet verhoogd. “Wat ooit een decenniumlange marathon van kostbare bedrijfsmigraties was, is veranderd in een urgente eis tot actie.”
Ook ander onderzoek legt de link tussen AI en legacy. Uit recent onderzoek van IT-dienstverlener NTT DATA blijkt dat de ‘speeltijd’ voorbij lijkt voor GenAI. Hun onderzoek, How organizations are mastering their GenAI destiny in 2025 toont aan dat bijna alle ondervraagde beslissingsnemers al hadden geïnvesteerd in GenAI, waarbij 83% al specifieke GenAI-teams heeft opgericht. Maar één conclusie valt extra op: 90% van de organisaties geeft aan dat legacy-infrastructuur het effectieve gebruik van GenAI belemmert. “In België en Nederland draait dat percentage zelfs rond de 100 procent”, aldus Robin Joncheere, managing director van NTT in België.
Of hoe AI een en ander kan versnellen. “Als een organisatie de komende vijf jaar besteedt aan het op orde krijgen van haar infrastructuur om AI-toepassingen te bouwen, zullen ze te laat zijn”, beweert Simon Eid. Maar terwijl AI de druk opvoert om te moderniseren, wordt het ook steeds duidelijker dat AI deel van de oplossing kan zijn. Bij correct gebruik is AI een cruciaal ingrediënt voor een nieuwe en transformerende aanpak van modernisering die veel goedkoper, sneller en effectiever is dan wat voorheen mogelijk was.
Dit zijn signalen
Naast de toekomst met AI is er ook de dagelijkse business. Want het moment waarop organisaties hun IT-systemen moeten moderniseren, laat zich vaak duidelijk voelen, zelfs voordat de technologie het laat afweten. Als gebruikers klagen over gebruiksgemak, prestaties of functionaliteit, is het waarschijnlijk tijd om te upgraden.
Naast technische problemen zijn ook organisatorische veranderingen een belangrijke aanleiding om modernisering te overwegen. Snelle groei, veranderende klantverwachtingen of het missen van marktkansen wijzen vaak op een gebrek aan wendbaarheid binnen de bestaande IT-infrastructuur. En dat is de tweede A in het verhaal: agility. Wat aantoont dat het bij legacy modernization om meer dan alleen technologische vernieuwing draait. “Stakeholdermanagement, change management en heldere communicatie zijn cruciaal voor succes”, oppert Munir Hafez, CTO bij Independence Pet Holdings. “Identificeer de voordelen en zorg dat businesswaarde centraal staat”, stelt hij. “Moderne IT moet meer zijn dan alleen efficiënt: het moet bijdragen aan groei, klanttevredenheid én concurrentiekracht.”
En hoe dan?
Er zijn verschillende manieren om legacy-systemen te moderniseren. Rehosting, de zogenaamde lift & shift betreft het verplaatsen van een bestaand systeem naar nieuwe infrastructuur zonder de kernarchitectuur te wijzigen. Deze snelle moderniseringsmethode vereist in principe geen codewijzigingen.
Refactoring omvat het wijzigen van de code van een systeem om de prestaties en functionaliteit te verbeteren. Deze aanpak benut cloud-native functies zoals automatisch schalen en verbeterd resourcebeheer, zonder dat een volledige herbouw nodig is.
Replatforming gaat een stap verder dan rehosting door kleine aanpassingen aan het systeem aan te brengen tijdens het migratieproces. In tegenstelling tot rehosting kan deze aanpak kleine codewijzigingen omvatten om het systeem te optimaliseren voor zijn nieuwe omgeving.
Een stap verder is rebuilding. Dit is een tijdrovende en dure aanpak, maar het stelt je in staat om verouderde software volledig opnieuw te ontwerpen en aan je huidige en toekomstige bedrijfsbehoeften te voldoen. Soms is replacing, het volledig vervangen door een nieuwe, kant-en-klare oplossing, de beste manier om een legacy-systeem te moderniseren.
Best practices
Al kan of moet het soms ook drastischer. Retiring betreft het loslaten van delen of de gehele legacy-systemen wanneer ze niet langer nuttig of nodig zijn. En tenslotte is er ook nog encapsulating: het integreren van je legacy-systeem met nieuwe technologieën via API’s of microservices, waardoor de kernfunctionaliteit behouden blijft terwijl het systeem kan communiceren met modernere diensten.
Kausik Chaudhuri, CIO van Lemongrass, benadrukt dat legacy-systeemmodernisering zelden snel of gemakkelijk is. “Maar wanneer het op de juiste manier wordt beheerd, kan het de waarde van IT-resources aanzienlijk verhogen, terwijl de risico’s van migratie van verouderde IT-platforms worden geminimaliseerd”, benadrukt hij.
Hij adviseert in CIO.com verschillende best practices, zoals het verwijderen van data-ROT (redundante, verouderde of triviale data), het kiezen van de juiste migratieaanpak (big bang, gefaseerde migratie of parallel run), het bouwen van integraties tijdens modernisering, het beschermen van gegevensbeveiliging en privacy gedurende het hele proces, het formuleren van een data governance plan, het vaststellen van backup- en herstelprocedures, en het betrekken van alle stakeholders in het proces.
Krimpende IT-budgetten
AI en cloudtechnologie leveren een cruciale bijdrage aan legacy modernization. Bij correct gebruik kan AI het moderniseringsproces dramatisch versnellen en de kosten verlagen door de legacy-codebase te analyseren, gebruikersgedrag in kaart te brengen en de creatie van microservices te automatiseren.
Ook cloudtechnologie blijft een kernstrategie voor modernisering. Gartner voorspelt dat meer dan 95% van de nieuwe digitale initiatieven tegen 2028 zal vertrouwen op cloud-native platforms.
Maar de hele moderniseringsoefening moet wel gebeuren in tijden van IT-budgetten die onder druk staan. “Financiële beperkingen kunnen organisaties ertoe aanzetten om investeringen ervoor te verminderen als een kosteneffectieve maatregel, maar zoiets is een kortetermijnwinst”, oppert Robert Stoneman, analist bij Gartner, die recent een rapport schreef over application modernization bij de overheid.
Ten miles
Want uitstellen helpt niet, of toch niet lang. Oplopende technical debt zal het CIO’s moeilijker maken om kostenbesparingen te realiseren, erkent Stoneman. “En die besparing is net een primaire drijfveer van moderniseringsinitiatieven op de lange termijn”, meent hij. Of hoe legacy modernization meer dan ooit een traject is. Geen korte afstanden dus, maar eerder een Ten Miles loop, met mogelijk hier en daar wat tussensprints: “In plaats van het bijwerken van legacysystemen te zien als één enkel probleem dat moet worden opgelost, moeten CIO’s kiezen voor een continue moderniseringsaanpak.”