Sir Tim Berners-Lee, de uitvinder van het World Wide Web, maakt zich ernstige zorgen over de toekomst van het internet zoals we het kennen. In een recent interview met Nilay Patel in de podcast Decoder waarschuwde hij dat kunstmatige intelligentie (AI) het advertentiegedreven model van het web dreigt te ondermijnen.
“Ik maak me zorgen over de infrastructuur van het web”, zei Berners-Lee. “Als mensen geen links meer volgen, geen zoekmachines meer gebruiken en websites niet meer bezoeken, droogt de stroom van advertentie-inkomsten op. Dat hele model stort dan in.”
Advertentiegedreven
Zijn waarschuwing raakt aan een groeiende discussie in de digitale wereld. Waar sommigen geloven dat traditionele SEO en advertenties nog steeds waarde hebben, zien anderen een toekomst waarin AI-platforms, zoals chatbots en antwoordsystemen, het verkeer en de zichtbaarheid van websites grotendeels overnemen. Berners-Lee schetst een scenario waarin AI de waarde van informatie opslokt, terwijl de economische basis van het web – advertenties en zoekverkeer – verdwijnt.
De dreiging van monopolies
Berners-Lee waarschuwt ook voor de macht van grote techbedrijven. “Markten leiden uiteindelijk tot monopolies,” zei hij. “Vroeger had je verschillende browsers, nu domineert Chrome. Er waren meerdere zoekmachines, nu hebben we er in feite nog maar één. En hetzelfde geldt voor sociale netwerken en online marktplaatsen.”
Volgens hem bedreigt deze concentratie van macht de open structuur van het web en beperkt het de keuzevrijheid van gebruikers.
Van het semantische web naar AI-data
Berners-Lee werkte jarenlang aan het zogeheten Semantische Web, waarin data op een manier wordt gestructureerd die zowel door mensen als machines begrepen kan worden. Dankzij initiatieven als Schema.org en open databronnen is dat deels gelukt. Maar nu ziet hij een nieuwe fase aanbreken: een web van data dat niet door mensen, maar vooral door AI wordt gemaakt en gebruikt.
“AI kan nu semantische informatie afleiden uit ongestructureerde data”, zegt hij. “We krijgen een web waarin AIs met elkaar communiceren, data genereren en gebruiken, grotendeels buiten menselijke interactie om.”
Betaalmuren
Tot slot werd Berners-Lee gevraagd naar de pogingen van bedrijven zoals Cloudflare om AI-crawlers te blokkeren of te laten betalen voor toegang. Hij wees erop dat de webstandaarden in theorie kunnen worden aangepast om zulke ‘pay per crawl’-regels af te dwingen. “We hebben al decennia projecten rond micropayments”, zei hij. “Het idee dat mensen of Ais moeten betalen voor informatie is niet nieuw. De vraag is alleen: hoe willen we dat doen?”
Met zijn waarschuwingen herinnert Berners-Lee ons eraan dat het web, ooit ontworpen als een open en democratisch netwerk van kennis, zich op een kruispunt bevindt tussen menselijke creativiteit en machinale efficiëntie.